Türkiye’de besin fiyatlarındaki dalgalanma sürat kesmeden devam ederken, yumurta fiyatları adeta cep yakıyor. Market ve bakkallarda 30’lu yumurta kolisinin fiyatı kısa müddette 200-250 TL bandında seyrediyor. Vatandaşlar, sofraların temel besin unsuru yumurtadaki bu sert artışa reaksiyon gösterirken, bölüm temsilcileri fiyatların gerisinde yurt dışı talebin ve üretim maliyetlerinin yattığını belirtiyor. Bilhassa ABD ve Almanya’dan gelen ağır yumurta talebi, iç piyasada arzı daraltarak artırımları tetikliyor.

“ABD’NİN TALEBİ İSTİKRARLARI ALT ÜST ETTİ”

Yumurta satıcıları ve üreticilerden edindiği bilgiye nazaran fiyat artışının birden fazla sebebe dayanıyor. En büyük etken olarak, Türkiye’ye yönelik artan ihracat talebi öne çıkıyor. ABD’de kuş gribi salgını nedeniyle yumurta üretimi önemli formda sekteye uğradı. Euronews’in haberine nazaran, Türkiye ile ABD ortasında Şubat 2025’te başlayan muahede kapsamında Temmuz ayına kadar 15 bin ton yumurta ihracatı planlanıyor. Bu, yaklaşık 280 milyon yumurtaya denk geliyor. Almanya’nın da Türkiye’den milyonlarca yumurta talep etmesi, ihracatı daha da artırdı. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon, “ABD’nin talebi istikrarları alt üst etti.” diyerek ihracattaki bu yoğunluğun iç piyasada fiyatları yükselttiğini vurguladı.

İhracatın yanı sıra, üretim maliyetlerindeki artış da fiyatları üst çekiyor. Esnaf; yem, güç ve nakliye masraflarının son bir yılda önemli biçimde arttığını belirtiyor. Üreticiler, dövize bağlı ithal yem hammaddelerinin maliyetleri artırdığını, bu yükün de fiyatlara yansıdığını söylüyor.

ESNAF NE DİYOR?

Yumurta satıcıları, fiyat artışının büyük ölçüde dış talepten kaynaklandığını kabul ediyor. Esnaflar ihracatın olmadığı bir senaryoda bu kadar artırım olmayacağını kabul ederken yem ve mazot fiyatlarının da artırımlarda etken olduğunu tabir etti. Birtakım satıcılar, iç piyasada fırsatçılığın da tesirli olduğunu düşünüyor.

FON KESİNTİSİ KÂFİ Mİ?

Yumurta fiyatlarındaki yükselişi frenlemek için hükümet, ihracata fon kesintisi getirdi. ABD’ye satılan yumurtalarda kilogram başına 0,5 dolardan başlayan kesinti, 1,5 dolara yükseltildi. Türkiye Gazetesi’nin haberine nazaran, bu adım sonrası iç piyasada 30’lu koli fiyatları birtakım bölgelerde 250 TL’den 200-230 TL’ye geriledi.

ESKİ FİYATLARINA DÖNMESİ SIKINTI GÖRÜNÜYOR

Sektör temsilcileri, yaz aylarında tüketimin azalması ve tavuk randımanının artmasıyla fiyatlarda bir ölçü düşüş olabileceğini öngörüyor. Lakin ihracat talebi devam ettiği ve maliyetler düşmediği sürece, yumurtanın eski fiyatlarına dönmesi güç görünüyor.