Yeniçağ Gazetesi: Gıdaya erişim her gün daha da zorlaşıyor!

Yeniçağ Gazetesi’nin bugünkü manşeti…
Gazetemizi okumak için tıklayınız…
ÇİFTÇİ BAHTINA TERK EDİLDİ MARKETLER UÇUŞA GEÇTİ
TZOB’un araştırmasına nazaran gübrede mazotta artan maliyetlere nazaran gerileyen fiyatlar çiftçiyi çökertirken, marketlerde katlanan fiyatlar tüketicinin eseri kıymetli yemesine neden oluyor.
TZOB’un her ay yaptığı üretici market fiyat araştırmasında, üreticinin ürettiği eserde ziyan etmesine karşın, marketlerde katlanan fiyatların faturasının tüketiciye yansıtıldığı ortaya çıkıyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, ekimde üretici ve market ortasındaki en fazla fiyat farkının yüzde 368,5 ile karnabaharda görüldüğünü bildirdi. Bayraktar, yazılı açıklamasında, ekim ayı üretici ile market fiyatları ortasında oluşan farklara ait değerlendirmede bulundu. Ekimde üretici ve market ortasındaki en fazla fiyat farkının yüzde 368,5 ile karnabaharda görüldüğünü bildiren Bayraktar, bunu yüzde 281 ile patates, yüzde 259,4 ile beyaz lahana, yüzde 236,6 ile portakal ve yüzde 205,3 ile limonun takip ettiğini belirtti.
Bayraktar, karnabaharın 4,7 kat, patatesin 3,8 kat, beyaz lahananın 3,6 kat, porta- kalın 3,4 ve limonun da 3,1 kat fazlaya satıldığını söz ederek, “Üreticide 12 lira 50 kuruş olan karnabahar 58 lira 56 kuruşa, 3 lira 60 kuruş olan patates 13 lira 72 kuruşa, 4 lira 81 kuruş olan beyaz lahana 17 lira 30 kuruşa, 13 lira 75 kuruş olan por- takal 46 lira 28 kuruşa, 10 lira olan limon 30 lira 53 kuruşa markette satıldı” bilgisini paylaştı.
Ekimde markette ve üreticide fiyatı en fazla artan eserin salatalık, fiyatı en fazla düşen eserin ise markette kuru soğan, üreticide patates olduğuna dikkati çeken Bayraktar, ekimde markette 36 eserin 21’inde fiyat artışı, 15’inde ise fiyat düşüşü olduğunu bildirdi.
Bayraktar, şu tabirleri kullandı:
“Markette fiyatı en fazla artan eser yüzde 89,8 ile salatalık oldu. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 65 ile sivri biber, yüzde 60,4 ile yeşil soğan, yüzde 46 ile kabak, yüzde 34,1 ile domates takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan eser ise yüzde 18,7 ile kuru soğan oldu. Kuru soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 17 ile limon, yüzde 9,2 ile kuru incir, yüzde 7,9 ile Antep fıstığı, yüzde 7,5 ile kuru kayısı izledi.”
Ekimde üreticide 28 eserin 18’inde fiyat artışı, 7’sinde fiyat düşüşü görüldüğünü, 3 eserde ise fiyat değişimi olmadığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 23,4 ile patateste görüldü. Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 13 ile limon, yüzde 10,1 ile yumurta, yüzde 8,8 ile pirinç ve yüzde 2,2 ile nohut izledi. Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 105,9 ile salatalıkta görüldü. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 104,8 ile kabak, yüzde 102,2 ile sivri biber, yüzde 64,4 ile domates ve yüzde 60 ile havuç izledi.”
Bayraktar, arz ve talepteki değişimin yumurta fiyatlarını düşürdüğüne dikkati çekerek, iklim değişikliği sebebiyle erken olgunlaşan erkenci ve orta erkenci limon çeşitlerinin tıpkı dönemlerde hasat ediliyor olmasının arzda artışa, talebin azalmasının ise fiyat düşüklüğüne neden olduğunu anlattı. Patateste rekoltenin yüksek olması sebebiyle talep olmadığından fiyatların düştüğünü vurgulayan Bayraktar, salatalık, kabak, sivri biber ve domateste tarladan seraya geçişin üretici fiyatlarını artırdığını söz etti.
GÜRER: ÜRETİCİYE MAZOT DAYANAĞI 20 MİLYAR, ALINAN VERGİ 45 MİLYAR
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı bütçesi üzerinde ziraî dayanakların durumunu kıymetlendirdi. GHP Milletvekili Gürer, çiftçinin kanunen ulusal gelirden alması gereken dayanağın ödenmediğini açıkladı. Gürer “2024 ve 2025 yılı için çiftçiden iki yılda hakkı olduğu için verilmeyen dayanağın toplam fiyatı 800 milyar lirayı buluyor. Çiftçilik yapan da, besicilik yapan da kâfi takviyesi almıyor” dedi.
Gürer çiftçiye mazot dayanağının mazottan alınan vergilerin yarısı kadar olduğunu belirterek şunları söyledi: “Örneğin mazot takviyesi 2023 yılında 11 milyar liraydı, 2024 yılında 16 milyar TL’ye çıktı, 2025 yılında ise mazot takviyesi olarak 20 milyar TL Cumhurbaşkanlığı’nın yıllık programındaki maksatlarda yer aldı. Ülkemizde tarım kısmı 3.000.000.000 litre mazot tüketiyor. Mazotta ÖTV ve KDV olarak devletin tarım bölümünden aldığı para 45 milyar TL’yi buluyor. Mazot için bir dayanaktan kelam etmek için tarım bölümünde ÖTV ve KDV alınmamalıdır. 20 milyar TL takviye vereceksiniz, 45 milyar TL ÖTV ve KDV alacaksınız. Mazota yıl içinde gelecek yeni artırımlarla bu sayılar daha da artacak, sonra takviye verdik diyeceksiniz. İşte bu takviye değil, köstek olmaktır.“
CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer, 21 besin eserinde ülkemizin arz açığı olduğunu, yazılı soru önergesine evvelki periyot bakanların cevap olarak verdiğini belirtti. Gürer” 2025 yılı bütçe maksatlarında Cumhurbaşkanlığı datalarına nazaran arz açığı bulunan eserler için ayrılan bütçe 7.337.000.000 TL. İktidara soruyorum, şayet açığınız yoksa 7.337.000.000 liralık bütçeyi niçin ayırdınız? Açığınız varsa kamuoyuna yanlışsız bilgi verip planlama yaparak neden bu açığı kapatmıyorsunuz? Türkiye’de 21 eserde arz açığımız var. Bunlar da stratejik ürünler” dedi.
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Cumhurbaşkanlığı bütçesinde amaçlar kısmında Türkiye’nin 2022 yılı global besin güvenliği endeksine nazaran genel programlamada 113 ülke içinde 49. sırada gösterildiğini söz etti. Türkiye’nin buğdayda, fasulyede, ayçiçek ham yağında, pirinçte, nohut, mısır ve soyada ithalat yapmak zorunda kaldığını belirten Gürer, “Türkiye’nin besin konusundaki riski, 21 eserdeki arz açığını gidermeye yönelik üretim siyasetlerinin oluşturulması şarttır” dedi.