Yeniçağ Gazetesi: Çalışanlar da işsizler de yoksulluğun pençesinde
Yeniçağ Gazetesi’nin bugünkü manşeti…
Gazetemizi okumak için tıklayınız…
ÇALIŞANLAR, İŞÇİLER YOKSULLUĞUN PENÇESİNDE
CHP’li Ağbaba’nın “1 Mayıs Emekçi Bayramı” öncesi hazırladığı rapor işçinin yaşadığı sefaleti göz önüne serdi: Emekçi sınıfının GSYH’den aldığı hisse gerilerken sermayenin ki katlandı. Asgari fiyat, sefalet fiyatına dönüştü. Her 100 çalışandan 12’si yoksulluk hududunun altında yaşıyor.
CHP Malatya Milletvekili ve TBMM Plan ve Bütçe Komitesi Üyesi Veli Ağbaba, çalışma ve ömür şartlarında yaşanan berbat gidişatı hazırladıkları “Türkiye’de Personel Sınıfının Durumu Raporu” ile ortaya koydu. “Türkiye iktisadı, Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarları periyodunda izlenen sermaye yanlısı iktisat siyasetleri nedeniyle önemli biçimde zayıflamıştır. 2013 yılın dan itibaren her yıl tertipli olarak yayımlanan Dünyanın En Kırılgan Beş İktisadı listesinde Türkiye’ye yer verilmesi, bu kırılgan yapının milletlerarası seviyede de tespit edildiğini göstermektedir” denilen raporda, “Kırılgan bir iktisat; yüksek enflasyon, düşük büyüme oranları, yüksek dış ticaret açığı ve sıcak paraya olan çok bağımlılık üzere yapısal meselelerle karakterize edilir. Buna ek olarak, artan antidemokratik uygulamalar ve hukuk devletinin zayıflaması, Türkiye’ye duyulan itimadı kıymetli ölçüde sarsmıştır” değerlendirmesi yapıldı. Tüm bu olumsuz gelişmelere rağmen, iktidarın gerekli ekonomik önlemleri almadığına vurgu yapılan raporda “Emeğinden öteki geçim kaynağı olmayan emekçi sınıfı, giderek bozulmakta olan gelir dağılımı ve azalan alım gücüyle karşı karşıya bırakılmıştır. Bu süreç, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içinde personellerin aldığı hissenin da daima olarak azalmasına neden olmuştur. Gerçekten 2024 yılı dördüncü çeyreği prestijiyle personellerin büyümeden aldığı hisse yüzde 35’e düşerken, sermayenin aldığı hisse yüzde 46,9’a yükselmiştir” tespitine yer verildi.
Raporda. Türkiye’nin hem Avrupa’da hem de global seviyede en yüksek enflasyon oranına sahip ülkeler ortasında yer aldığı belirtilerek “Yüksek enflasyonun direkt bir sonucu olarak halkın alım gücü azalmış, bilhassa düşük gelirli haneler temel gereksinimlere erişimde önemli zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Besin enflasyonu ise genel enflasyondan daha yıkıcı bir tesir yaratmaktadır. Temel besin hususlarına yönelik daima fiyat artışları, hanehalkı bütçelerini sarsmakta; emekliler, taban ücretliler ve dar gelirli kısımlar üzerin de ağır bir ekonomik yük oluşturmaktadır. Mart 2025 prestijiyle ‘gıda ve alkolsüz içecekler’ kümesinde yıllık enflasyon %37,12 olarak kaydedilmiştir. Ocak 2025’te bu oran %41,8 düzeyindeydi. AB ülkelerinde ise birebir periyot de bu oran %3,3’tür” bilgisi paylaşıldı. Raporda AKP iktidarları periyodunda minimum ücretlinin alım gücünde yaşanan erimeye de dikkat çekilerek şöyle denildi:
2002 yılında AKP’nin iktidara gelmesiyle birlikte, minimum fiyatın alım gücünde büyük bir düşüş yaşanmıştır. 2003 yılında taban fiyat ile alınabilen 25 Cumhuriyet altını, 2025 yılında sırf 11 Cumhuriyet altını alabilmektedir. Bu dramatik değişim, en çok altın fiyatlarıyla kıyaslandığın-da belirginleşmektedir. 2003 yılında taban fiyatın yıllık fiyatı ile 25 Cumhuriyet altını alınabilirken, 2005’te bu sayı 31’e çıkmış, lakin son yıllarda artan ekonomik kriz ve altın fiyatlarının yükselmesiyle 2021 ve 2022 yıllarında bu oran 8’e düşmüştür.”
Türkiye’de “çalışan yoksulluğunun” bilhassa son yıllarda giderek derinleşen bir sorun haline geldiğine vurgu yapılan raporda şu tespitlere yer verildi: “Yüksek enflasyon, düşük fiyatlar, garantisiz çalışma şartları ve artan ömür maliyetleri, çalışanların büyük bir kısmını yoksulluk hududunun altına itmektedir. Hakikaten ülkemizde çalıştığı halde fakir olanların oranı yüzde 12’ye yakındır. Bu oran erkeklerde yüzde 13,7, bayanlardaysa yüzde 7,6 dır. Haftalık çalışma mühletinin üstünde çalışan sayısı 8,5 milyonu yani toplam istihdamın yüzde 28,2’sini buluyor. İstihdam içerisinde yer alan 17 milyon 828 bin fiyatlı, maaşlı ve yevmiyeli çalışanın %36’sının (6 milyon 578 bin kişi) haftalık 50 saatten fazla çalıştığı görülmüştür (Tablo 6). Yeniden fiyatlı, maaşlı ve yevmiyeli çalışanların %65% (11 milyon 619 bin kişi) ise 41 saat ve üzeri çalışmaktadırlar.”
