Yeni konut kampanyası ile ilgili önemli gelişme, düğmeye basıldı! İşte gereken şartlar…

Dar gelirliye konut kampanyası için düğmeye basıldı. 2025’in Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ‘Aile Yılı’ ilan edilmesiyle birlikte Nüfus Siyasetleri Kurulu’nda konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Aile kurmayı teşvik etmek gayesiyle genç çiftlere maddi takviyeler, evlilik danışmanlığı ve birinci meskenini alanları önceliklendiren toplumsal konut programlarını hayata geçireceğiz” demişti.

Özellikle metropollerden başlamak üzere yeni projeler yapılacağını belirten Cevdet Yılmaz, “Daha uygun ölçeklerde, daha düşük maliyetle, enerjiyi verimli kullanan, afetlere karşı güçlü, çok taraflı politikalarımızı da yansıtan lakin birebir vakitte işlevsel bir toplumsal konut anlayışıyla kitlesel üretimi öngören bir hazırlığımız var” dedi.

Dar gelirliye toplumsal konut projesiyle ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten de benzeri açıklamalar gelmişti. Pekala toplumsal konut projesinde kaideler neler? Gençler ve birinci sefer konut alacakları mı kapsayacak?

“KREDİLERDE REVİZYONLAR OLABİLİR”

Konuyla ilgili tüm merak edilenleri kıymetlendiren Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu sözleri kullandı: “2025 yılının ‘Aile Yılı’ ilan edilmesiyle başlayan bir toplumsal konut siyaseti geliştirmeyle ilgili açıklamalar gerisi arkasına devam ediyor.

Bu açıdan değerlendirdiğimizde bu yıl birtakım çalışmalar yapılacağının sinyalini alıyoruz. Tabi bu noktada toplumsal konut kısmını değerlendirirken bunu iki etapta incelemek lazım. Birinci olarak finansman kısmına bakmamız lazım. Hazine ve Maliye Bakanlığı ilk defa konut alacaklara yönelik var olan kredi kısıtlamalarında çeşitli revizyonlar yapabilir.

“ÇEŞİTLİ OLASILIKLAR VAR”

Bu noktada çeşitli olasılıklar var. Bilhassa finansman kısmında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından destek yapılırsa faiz oranlarında sürece ait düşük oranlar belirlenebilir ve vade müddeti uzatılabilir.

Bu alternatiflerden bir başkası de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından TOKİ eli ile çeşitli bölgelerde yeni toplumsal konut projelerinin üretilmesidir. Finansmanda kolaylık sağlamak ve birinci el, ikinci elde üretilmiş konutlar üzerinden finansman kolaylığı sağlayarak konut sahibi olma oranını artırabiliriz.

ŞARTLAR NASIL OLACAK?

Mevcut durumda mesken alacak kişinin belirli bir müddet o konutta ikamet ediyor olması, kendi eşi ve velayet altındaki çocukları ismine rastgele bir gayrimenkulün o vilayette bulunmaması üzere çeşitli koşullar kelam konusu olabilir.

Dar gelirli vatandaşlar için üretilecek konut projelerinde hane halkı geliri dediğimiz o meskende ikamet eden şahısların hane halkı gelirlerinin muhakkak limitlerde olması isteniyor. Bu koşulların lakin sağlanması durumunda şahısların ilgili toplumsal konut projelerine yahut finansman şartlarına başvurması bekleniyor.

Özellikle en çok istek edilen ögelerden bir tanesi gerçek muhtaçlık sahiplerinin belirlenmesidir. Bu mevzuda kriter getirilmesi çok olağan. Aslında mesken sahibi olma oranı ülkemizde düşmeye devam ediyor. Eurostat dataları açısından baktığımızda konut sahibi olma oranı yüzde 56 düzeylerine kadar düştü.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek artan kiraların gerek enflasyona gerek aile geçim kriterlerine tesirli bir biçimde neden olduğunu tabir ediyor. Aile oluşturacak olan bireylerin mesken sahibi olabilmesine imkan sağlanması değerli bir başlık.

GENÇLERE, YENİ EVLİ ÇİFTLERE ÖNCELİK!

Proje aslında birinci sefer konut sahibi olacak ve genç çiftler açısından bir başlangıç olarak kıymetlendirilebilir. Müracaatlarda muhakkak sayıda emeklilere, gençlere, evlenecek çiftlere, yeni evlenenlere yönelik kriterlere nazaran kontenjanlar ayrılabiliyor. Şehit yakını, gaziler üzere engelli bireyler açısından da farklı oranlarda öncelikler tanınabiliyor.

Bu birinci konut projesi olduğu için üretilecek konutların metrekarelerin düşük olması ve maliyetlerin düşürülmesi dilek ediliyor. Toplumsal konut projelerinde bundan sonraki yapılacak konutların daha düşük metrekarelerde olacağını kıymetlendiriyoruz.

Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da yaptığı açıklamalarda 1+1 cinsindeki dairelere tartı verileceği belirtildi. 1+1 başka mutfaklı toplumsal konut maksatlı düşük konut projelerinin biraz daha öne çıkacağını değerlendiriyorum.

Bu çeşit toplumsal konut projeleri üretilmeden evvel gereksinim tahlillerinin çok aktif bir halde yapılması değerli. Günümüzde bu devirde zelzele bölgesinde birçok gayrimenkul ve konut projesinin teslimleri devam ediyor. Haziran sonuna hakikat devam edecek yeni ihalelerle zelzele bölgesinde yapılacak birçok konutun o bölgede konut arzına kıymetli katkıda bulunduğunu ifade edebiliriz.

Çevre, Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 2025 yılı sonunda yeni bir toplumsal konut atılımının TOKİ tarafından yapılacağının sinyallerini vermişti. Daha evvel 250 bin konut için alınan müracaatlar vardı ve 250 bin konutun yapılmasına ait süreçler devam ediyor. Devlet bir halde konut arzını desteklemeye yönelik tedbirler almaya devam ediyor.

“PROJE DEVLET TARAFINDAN İLERLEYECEK”

Ben toplumsal konut projesinin yüklü bir halde devlet tarafından yeni bir toplumsal konut programı çerçevesinde ilerleyeceğini düşünüyorum.

Finansman konusunda ziyanına olacak bir model üzerinden ilerleneceğini değerlendirmiyorum. Mevcut kredi ve faiz oranlarına baktığımızda 1 milyon TL için ayda 29-30 bin TL geri ödemeler çok yüksek. Burada faiz yüzde 2 düzeylerine inebilirse ödemeler aylık 20 bin TL düzeylerinde olabilir. Kullanılacak konut kredisi finansman kısmında bilhassa çok uyguna daire imalatı mümkün değil. Yerin bir pahası var. Müteahhitler tarafından üretilen yapılara arsa maliyetleri eklendiği için bu uygun maliyetlere yapılamıyor. Hazine’ye ilişkin toprakların müteahhitlere tahsisi yapılarak tahminen bu noktalarda geliştirilecek projeler daha sağlıklı olabilir.

Kredi faizi ve vadesi üzerinde rastgele bir net durum yok. 20 yıla kadar vade seçenekleri bedellendiriliyor bu işin finansman kısmında bunu uygulayabilmek çok mümkün değil.

Özellikle sarsıntı bölgesinde büyük bir bütçe ayrıldı. Ayrılan bütçe ile ilgili sarfiyatlar tamamlandıktan sonra bunun toplumsal konut projelerine aktarılacağı tabir ediliyor. O vakit burada devletin kaynaklarını finansman kısmında kullanması mümkün olabilir. Finansman kısmına baktığımızda sarsıntı konutlarının bu yıl sonuna kadar finansmanını devam edeceğini varsaydığımızda finansman modelli tahlilin bu yıl içerisinde güç olacağını tabir edebiliriz.

SOSYAL KONUT PROJESİ NE VAKİT DUYURULUR?

Sosyal konut projelerinin başlamasıyla ilgili benim varsayımım 2025 yılının 3. çeyreğinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yeni projelerle ilgili tahminen 100 bin konutluk bir müracaat sürecinin başlatılması halinde olacaktır. Yakın vakitte finansman kısmında hareket olacağını kestirim etmiyorum.

Yeni çiftler, dar gelirlilerin, emekli vb. şahısların başvurabileceği bir toplumsal konut projesi yapılacaktır. Bu projeye çok ağır müracaatlar olacaktır.

KONUT KAMPANYASININ DUYURULMASIYLA İLAN FİYATLARIN ARTTIĞI SÖYLENİYOR! BU HAKİKAT MU?

Fiyat artışına ait bu örnekler çıkmaya başladı lakin ben bunların gerçekçi olduğunu değerlendirmiyorum. Finansmanla ilgili kampanya ayrıntıları, kimlerin başvuracakları üzere kriterler şimdi açıklanmış değil. Ben bu tıp haberlerin manipülatif olduğunu değerlendiriyorum. Bu bahiste çeşitli tedbirler alınmalıdır.”