Meme kanseri, dünya genelinde bayanlar ortasında en sık görülen kanser çeşitlerinden biri olmaya devam ederken, bilim dünyasından gelen yeni bulgular diyetin bu hastalık üzerindeki rolünü bir kere daha gündeme getirdi.

Son araştırmalar, yüksek yağ içerikli diyetlerin göğüs kanserinin metastazını, yani yayılımını, hızlandırabileceğini gösterdi.

Uzmanlar, bu dataların hem hastalar hem de sağlıklı bireyler için beslenme alışkanlıklarını gözden geçirme vaktinin geldiğine işaret ettiğini vurguladı.

İşte bilimsel gerçekler ve uzman görüşleriyle desteklenen bu değerli gelişmenin ayrıntıları…

BİLİMSEL DELİLLER: YAĞLI DİYET VE METASTAZ BAĞLANTISI

İspanya Ulusal Kanser Araştırma Merkezi’nden (CNIO) Dr. Héctor Peinado liderliğinde yürütülen bir araştırma, yüksek yağlı diyetlerin göğüs kanseri hücrelerinin bedenin öbür bölgelerine yayılma sürecini desteklediğini ortaya koydu.

Nature Communications mecmuasında yayımlanan bu çalışma, üçlü negatif göğüs kanseri (TNBC) modelleri üzerinde yapılan deneylerle dikkat çekti.

Araştırmada, yüksek yağlı diyetle beslenen farelerde tümör hücrelerinin akciğerlere metastaz yapma mümkünlüğünün önemli oranda arttığı gözlemlendi.

Dr. Peinado, “Yağlı diyet, pre-metastatik nişlerin oluşumunu hızlandırarak kanser hücrelerinin yeni organlara tutunmasını kolaylaştırıyor. Bu, platelets (trombositler) ve fibronectin proteininin aktivasyonunu artırıyor” dedi.

Bulgular, yağlı diyetin kanser hücrelerini bağışıklık sisteminden koruyan bir “zırh” oluşturduğunu ve böylelikle metastazı teşvik ettiğini gösterdi.

YAĞ TİPİ FARK EDİYOR: DOYMUŞ YAĞLAR HATALI MU?

Araştırmalar, diyetin yağ içeriğinin yanı sıra yağ çeşidinin de kıymetli olduğunu vurguladı.

ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden Dr. Michael Mosley, “Doymuş yağlar, bilhassa hayvansal kaynaklı olanlar, göğüs kanseri riskini ve yayılımını artırabilir. Omega-6 yağ asitleri de pro-inflamatuar tesirleriyle bu süreci destekliyor” açıklamasında bulundu.

Journal of Clinical Oncology mecmuasında yayımlanan bir çalışma, doymuş yağ oranı yüksek diyetlerin göğüs kanseri hastalarında daha makus prognozla bağlı olduğunu ortaya koydu.

Zeytinyağı üzere tekli doymamış yağların (MUFA) bu etkiyi göstermediği, hatta birtakım durumlarda esirgeyici olabileceği belirtildi.

İngiliz beslenme uzmanı Dr. Rhiannon Lambert, “Mediterranean tipi diyetlerin, düşük doymuş yağ içeriğiyle göğüs kanseri riskini azalttığına dair ispatlar artıyor” dedi.

MEKANİZMA NASIL İŞLİYOR?

Yağlı diyetlerin metastazı nasıl tetiklediği konusunda bilim insanları birkaç temel düzenek üzerinde durdu.

Çin’deki Peking Üniversitesi’nden yapılan bir araştırma, yüksek yağlı diyetlerin kan sirkülasyonundaki trombosit aktivitesini artırarak tümör hücrelerinin hayatta kalma talihini yükselttiğini gösterdi.

Yağlı diyetin akciğerlerde fibronectin proteininin çok ekspresyonuna yol açtığı ve bu durumun metastatik hücreler için “verimli bir zemin” hazırladığı tespit edildi.

ABD’li kanser uzmanı Dr. Clifford Bassett, “Bu süreç, kanser hücrelerinin bağışıklık sisteminden kaçmasını kolaylaştırıyor ve yayılımı hızlandırıyor. Yağlı diyet, adeta bir katalizör üzere çalışıyor” formunda konuştu.

UZMANLARDAN İKAZ: DİYETİNİZİ GÖZDEN GEÇİRİN!

Uzmanlar, bu bulguların klinik uygulamalara yansıyabileceğini ve diyet müdahalelerinin kanser tedavisinde tamamlayıcı bir rol oynayabileceğini söz etti.

Avustralyalı onkolog Dr. Samantha Ellis, “Hastalarımıza yalnızca tedavi değil, birebir vakitte hayat stili değişiklikleri önermeliyiz. Yağlı diyetlerin azaltılması, bilhassa doymuş yağlardan kaçınılması, metastaz riskini düşürebilir” dedi.

Dr. Peinado ise daha ileri bir adım atarak, “Platelet aktivitesini denetim eden ilaçlarla birlikte diyet değişiklikleri, gelecekte anti-tümör tedavilerinin aktifliğini artırabilir” teklifinde bulundu.

NE YAPMALI?

Bilimsel bilgiler, yüksek yağlı diyetlerin göğüs kanseri yayılımındaki rolünü netleştirirken, uzmanlar bireyleri şuurlu seçimler yapmaya çağırdı.

Dr. Mosley, “Fast food, işlenmiş besinler ve kırmızı et üzere doymuş yağ kaynaklarından uzak durmak değerli. Bunun yerine balık, avokado ve zeytinyağı üzere sağlıklı yağlar tercih edilmeli” tavsiyesinde bulundu.

Araştırmalar, omega-3 yağ asitlerinin (örneğin somon balığında bulunan) antienflamatuar tesirleriyle kanser riskini azaltabileceğini de destekledi.

KANSERLE GAYRETTE YENİ BİR SAYFA

Meme kanseriyle gayrette diyetin bu derece tesirli olabileceği fikri, hem hastaları hem de sıhhat profesyonellerini harekete geçirdi.

Yağlı diyetlerin metastazı teşvik ettiği istikametindeki bu bulgular, beslenmenin kanser sürecindeki gücünü bir sefer daha kanıtladı.

Bilim dünyası, bu düzeneklerin insanlarda daha geniş çapta doğrulanması için çalışmalara devam ederken, uzmanlar şimdiden bireyleri diyetlerini gözden geçirmeye ve sağlıklı alternatiflere yönelmeye sürdürdü.