Unutkanlık hastalıklarının çaresi uykuda! Uzmanlar bilinmeyen sırrı açıkladı
Uyku kalitesinin Alzheimer hastalığıyla ilişkisi bilim dünyasında yankı uyandırdı.
Yeni bir araştırma, kâfi derin uyku alamayan bireylerde Alzheimer ile ilişkilendirilen beyin bölgelerinde küçülme tespit edildiğini bildirdi.
REM ve yavaş dalga uykusunun azalması, bilişsel gerilemenin erken işaretlerini ortaya çıkarırken, uzmanlar kaliteli uykunun beyin sıhhati için vazgeçilmez olduğunu vurguladı.
İşte bu çarpıcı bulgular ve uzmanların değerlendirmeleri…
DERİN UYKU BEYNİ KORUDU
ABD’deki Washington Üniversitesi’nden nörolog Dr. Brendan Lucey liderliğinde yürütülen bir çalışma, uyku kalitesinin Alzheimer üzerindeki tesirini gözler önüne serdi.
Araştırma, derin uyku evrelerinin (yavaş dalga uykusu) azalmasının, hafıza ve öğrenme ile ilişkili beyin bölgelerinde küçülmeye yol açtığını gösterdi.
Dr. Lucey, “Derin uyku, beynin toksinlerden arınmasını sağladı. Bu süreç bozulduğunda, Alzheimer’a yol açan amiloid plaklar birikti” dedi.
Neurology mecmuasında yayımlanan bu çalışma, 50-75 yaş ortası 120 bireyin uyku sistemlerini ve beyin taramalarını inceledi.
REM UYKUSU DA ALARM VERDİ
Araştırmada, REM (hızlı göz hareketi) uykusunun azalmasının da bilişsel gerilemeyi hızlandırdığı belirlendi.
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden nörobilimci Prof. Russell Foster, “REM uykusu, duygusal istikrar ve hafıza konsolidasyonu için kritik bir rol oynadı. Eksikliği, Alzheimer riskini artıran inflamatuar süreçleri tetikledi” açıklamasında bulundu.
Sleep mecmuasında yer alan bir tahlil, REM uykusu müddeti %20 azalan bireylerde, 10 yıl içinde bilişsel sıkıntıların %35 daha sık görüldüğünü ortaya koydu.
Sağlıklı uyku için kritik öneriler!
BEYİN KÜÇÜLMESİ ERKEN İKAZ OLDU
Çalışma, derin uyku eksikliğinin bilhassa hipokampus ve prefrontal korteks üzere Alzheimer’la temaslı bölgelerde hacim kaybına neden olduğunu tespit etti.
Japonya’daki Kyoto Üniversitesi’nden nörolog Dr. Maiken Nedergaard, “Uyku sırasında beyin, glifatik sistem yoluyla temizlendi. Derin uyku azaldığında bu sistem aksadı ve toksik proteinler birikerek nöron kaybına yol açtı” dedi.
Nature Communications’ta yayımlanan bir araştırma, uyku bozukluğu olan bireylerde hipokampus hacminin %15 küçüldüğünü ve bunun erken Alzheimer belirtisi olduğunu doğruladı.
UZMANLAR UYARDI: UYKU ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞMELİYDİ
Uzmanlar, uyku kalitesini artırmanın Alzheimer riskini azaltmada tesirli bir strateji olduğunu savundu.
ABD’deki Harvard Tıp Fakültesi’nden Dr. Sharon Sha, “Düzenli uyku saatleri, kafeinden kaçınma ve ekran ışığından uzak durma üzere alışkanlıklar, derin uykuyu destekledi. Bu, beyin sıhhatini müdafaada kolay lakin güçlü bir adımdı” dedi.
Journal of Alzheimer’s Disease’te yayımlanan bir inceleme, 7-8 saatlik kaliteli uykunun amiloid birikimini %25 azalttığını gösterdi.
BİLİMSEL BİLGİLER GERÇEĞİ ORTAYA KOYDU
Araştırmalar, uyku ve Alzheimer ortasındaki alakayı netleştirdi. Brain mecmuasında yer alan bir çalışma, 65 yaş üstü bireylerde derin uyku mühletinin her %10 azalmasının, Alzheimer riskini %20 artırdığını bildirdi.
Uyku apnesi üzere bozuklukların da hastalığı tetiklediği saptandı.
Avustralya’daki Melbourne Üniversitesi’nden Prof. Matthew Pase, “Uyku kalitesi, genetik faktörlerden bile daha belirleyiciydi. Erken tedbir, hastalığın seyrini değiştirdi” diye ekledi.
Uyku kalitesini artırmak için bu iki alışkanlıktan uzak durun
KALİTELİ UYKU İÇİN DAVET YAPILDI
Uzmanlar, toplumda uyku farkındalığının artırılması gerektiğini vurguladı.
Dr. Lucey, “Alzheimer’dan korunmak için ilaçlara bel bağlamak yerine, uykuya öncelik verilmeliydi. Bu, hem maliyetsiz hem de erişilebilirdi” dedi.
Araştırma, uyku nizamının genç yaşlardan itibaren korunmasının, ilerleyen yıllarda bilişsel sıhhati teminat altına aldığını kanıtladı.