Trump, Suriye’ye uygulanan yaptırımları sona erdirdi
ABD Başkanı Donald Trump’tan Suriye’ye yönelik olumlu bir adım geldi. Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, “Bugün, Lider Donald J. Trump, ülkenin istikrar ve barış yolunu desteklemek maksadıyla Suriye yaptırım programını sona erdiren tarihi bir Başkanlık Kararnamesi imzaladı” denildi.
Suriye’ye yönelik 2004’ten bu yana uygulanan çeşitli başkanlık kararlarını ve yaptırımları sona erdiren kararnamenin kapsamadığı alanların da aktarıldığı açıklamada, “Karar, Suriye üzerindeki yaptırımları kaldırırken Beşar Esad, onun yakın etrafı, insan hakları ihlalcileri, uyuşturucu kaçakçıları, kimyasal silah faaliyetleriyle temaslı şahıslar, DEAŞ yahut onun ilişkili kümeleri ve İran yanlısı vekil güçler üzerindeki yaptırımları sürdürmektedir. Karar, Dışişleri Bakanı’na, Esad rejimini vahşetlerinden ötürü yaptırımlarla cezalandıran bir yasa olan ‘Sezar Yasası’ kapsamında belli kriterlerin karşılanması halinde yaptırımların kısmen ya da büsbütün askıya alınmasını değerlendirmesi talimatını vermektedir” tabirleri kullanıldı.
“Karar, Suriye’ye yönelik birtakım dış yardımlara ait kısıtlamaların kaldırılmasına müsaade vermektedir“
Beyaz Saray açıklamasında, “Karar, makul mallara yönelik ihracat denetimlerinin gevşetilmesine ve Suriye’ye yönelik birtakım dış yardımlara ait kısıtlamaların kaldırılmasına müsaade vermektedir. Dışişleri Bakanı’na Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ), Yabancı Terör Örgütü (FTO) olarak tanımlanmasının gözden geçirilmesi talimatını vermektedir. Karar, Dışişleri Bakanı’na HTŞ’nin ve Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara’nın ‘Özel Olarak Belirlenmiş Global Teröristler’ olarak tanımlanmasının gözden geçirilmesi talimatını vermektedir. Karar, Dışişleri Bakanı’na Suriye’nin ‘Terörizmin Devlet Destekçisi’ olarak tanımlanmasının gözden geçirilmesi talimatını vermektedir. Karar, Suriye’de istikrarı desteklemek maksadıyla Birleşmiş Milletler nezdinde yaptırım hafifletilmesine yönelik yolları araştırması talimatını vermektedir” denildi.
Açıklamada ayrıyeten, “Terör örgütlerine inançlı liman sağlamayan ve dini-etnik azınlıkların güvenliğini garanti altına alan bir Suriye, hem ABD çıkarlarına hem de bölgesel güvenliğe hizmet edecektir” tabirleri yer aldı.
Beyaz Saray, kararnamenin yarından itibaren yürürlüğe gireceğini açıkladı.
Ulusal harika hal sona erdi
ABD Başkanı Trump, 11 Mayıs 2004’te ilan edilen ve yıllar içinde farklı başkanlık kararlarıyla genişletilen Suriye’ye yönelik “ulusal harikulâde hal” uygulamasına da son verirken, 13338, 13399, 13460, 13572, 13573 ve 13582 sayılı kararlar iptal edildi. Suriye’ye uygulanan mal varlığı dondurma ve ihracat yasakları kaldırıldı. Fakat bu düzenlemeler, daha evvel alınmış ceza ve davaları etkilemeyecek.
Esad rejimine yönelik yeni yaptırımlar
Yaptırımların kaldırılmasına karşın, Beşar Esad devrinde işlenen savaş cürümleri, insan hakları ihlalleri ve uyuşturucu kaçakçılığına karışan şahıslar ve kurumlar için daha amaçlı yaptırımlar uygulamaya kondu. Kararda, 14 Ekim 2019 tarihli 13894 sayılı Başkanlık Kararnamesi genişletilerek bu bireylerin, ABD’deki tüm mal varlıkları dondurulacak, ABD vatandaşları ile süreç yapmaları yasaklanacak, ABD’ye girişleri askıya alınacak.
CBW ve Suriye Sorumluluk Yasası’nda muafiyetler
Beyaz Saray ayrıyeten, Kimyasal ve Biyolojik Silahların Denetimi Yasası (CBW) çerçevesinde Suriye’ye uyguladığı 4 farklı kısıtlamanın da kaldırıldığını açıkladı. Bu muafiyetin yürürlüğe girmesi için Kongre’nin 20 günlük sessiz onayı beklenecek. Ticaret alanında ise, Suriye Sorumluluk Yasası’nın getirdiği kimi ihracat yasaklarından feragat edildiği duyuruldu.
Kararname ayrıyeten, ABD’nin Suriye ile münasebetlerdeki temel kırmızı çizgilerini de ortaya koydu. ABD’nin destekleyeceği Suriye idaresinin “güvenilir ve kapsayıcı bir anayasa süreci yürütülmesi, milletlerarası nezaret altında özgür ve adil seçimler yapılması, halkın iradesini temsil eden bir hükümetin kurulması” kriterlerinin karşılanması gerektiği belirtildi. Bu maksatlara ziyan verecek faaliyetlere katılan kişi ve kümelere ise yaptırımlar uygulanmaya devam edecek.
