Gümüşhane Sit alanı ilan edilen tarihi Süleymaniye Mahallesi’nin sakinleri meskenlerini restore edebilmek ve mahallerinin eski günlerindeki canlılığına kavuşturabilmek için yetkililerden tahlil bekliyor.

Gümüşhane’nin eski yerleşim yeri olan ve yüzyıllar boyunca Türk, Ermeni ve Rumlar’ın bir ortada yaşaması nedeniyle ‘Hoşgörü merkezi’ olarak nitelendirilen tarihi Süleymaniye Mahallesi Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 08.04.2019 tarihli ve 82935 sayılı oluru ile “Doğal Sit- Sürdürülebilir Müdafaa ve Denetimli Kullanım Alanı” olarak tescillendi. 600 yılı aşkın müddettir farklı milletlere mesken sahipliği yapan mahalle tarihi dokusuyla yalnızca Gümüşhane için değil tüm Türkiye için değerli bir miras olarak nitelendiriliyor.

Tarihi kiliseleri, mescitleri, hamamları ve öbür tarihi yapıları bünyesinde barındıran mahallenin tarihi dokusunun korunması ve sürdürülebilir hale gelmesi için birçok proje hazırlanmasına karşın bu projelerin birçoğu hayata geçirilemedi. Müdafaa altına alınan kilise ve hamamların birçoklarında rastgele bir etraf düzenlemesi yapılmazken, yüzyıllardır atalarından miras kalan topraklarda ömürlerini sürdürmeye çalışan mahalle sakinleri ise tarihi mirasın atıl duruma geldiğini söylüyor.

Mahalle sakinlerinin içerisinde yaşadıkları meskenlerin ise yaklaşık 150 yıllık tarihi ahşap yapılar olduğunu söyleyen Süleymaniye Mahallesi muhtarı Orhan Eryılmaz, bölgenin sit alanı olması nedeniyle onarım yapamadıklarını ve bu yapıların yıllar içerisinde yıkılmaya başladığının altını çizdi. Vatandaşların devletten rastgele bir yardım beklemeden tarihi mahallenin tarihi dokusunu koruyarak ömür alanlarını restore etmek istediklerini söyleyen muhtar Eryılmaz, yetkililerden sit alanı şartlarının tekrar gözden geçirilerek tahlil bulması gerektiğini söyledi.

“AHŞAP BİNALAR ÇÖKMEYE BAŞLADI”

Mahalle sakinlerinin yüzde 90’a yakın bir kesitinin tarihi ahşap binalarda yaşadığını ve bölgenin Sit alanı ilan edilmesinin akabinde hiçbir tamir yapamadıklarını söyleyen Süleymaniye Mahallesi Muhtarı Orhan Eryılmaz, “Süleymaniye Mahallesi yaklaşık 600 yıldır 3 kavmin bir ortada yaşadığı bir yer. Bu hayat süreçleri içerisinde Rumlar ve Türkler bir ortada yaşadığını, karşıdaki bölgede de Ermenilerin yaşadığı bir mahalleydi. Zati baktığınız vakit mescitlerle kiliseler yan yana, hamamlar var. 1. Dünya Savaşı’ndan sonra buradan göçler başladı, mübadele yılları ve sonrasında Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte buradan şimdiki kent merkezine göçler başladı. Ortadan geçen 100 yılı aşkın müddette buradaki ahşap binalar göçmeye başladı. Ahşap yapının betonarme bina kadar ömrü olmaz. Burada şahsî bazda değil de devletimizin yetkili kurumları bazında buraya yatırım emelli hiçbir şey olmadı. Bizler memleketimiz ismine, devletimiz ve milletimiz ismine bu mahalleye bir şeyler yaptırmak istiyoruz. Bundan 10-15 yıl evvel yetkililer gelip hamamlar, kiliseler üzere yapıların içini boşalttılar onarım yapmak için mahalle sakinleri olarak sevindik ancak ortadan 10 yıl geçti lakin hala bir şey yok. Üstte bir okulumuz vardı orayı yapmaya çalıştılar 2024 yılında faaliyete girecek dediler daha sonra tasarruf önlemleri ortaya çıkınca yarım kaldı. Benim konuşmadığım kimse kalmadı, mahalle ortasındaki yürüyüş yolları, sokaklar büsbütün taştı biz bunları projelendirdik yapılacaktı ancak bu vakte kadar kimse yapmadı. Yapılamamasının sebebi de burasının Sit alanı olması, hiçbir yere kazma vuramıyorsun” dedi.

“SÜLEYMANİYE MAHALLESİ’NİN BU DURUMUNU KENTİMİZE YAKIŞTIRAMIYORUM”

Sit alanı kriterlerinin gevşetilerek vatandaşlara kolaylık sağlanması gerektiğinin altını çizen muhtar Eryılmaz, “Sit alanlarının kademeleri var, benim 150-200 yıllık ahşap konutum yıkılıyor, bunu ne kadar onarırsan onar bir sene bir tarafı öbür sene öbür tarafı çöküyor. Yalnızca benim değil şu anda faaliyette olan konutların yüzde 90’ı bu türlü. Vatandaş konutuna mevcut halini koruyarak bir şey yapmaya kalksa ‘Hayır yapamazsın’ diyorlar. Buralarda onarım yapılabilseydi burası bu türlü olmazdı. Süleymaniye Mahallesi unutuldu, şayet benim mahallem köy statüsünde olsaydı ben burayı kent yapardım. Onarıma müsaade verilsin de herkes istediğini yapsın demiyoruz, aslına uygun yapılsın buranın tarihi dokusunun bozulmasını kimse istemiyor. Vatandaşımız devletten de bir şey istemiyor devlet müsaade versin biz kendimiz yaparız. Kâfi ki devlet bize müsaade etsin. Bu sebeplerden ötürü burada kimse durmuyor o şahıslar burada dursa buranın tadı bir öteki olurdu. Mahallemiz atıl durumda bunu da kentimize yakıştıramıyorum. Burada yaşayan insanlarımız 150-200 yıllık ahşap binanın altında ne kadar duracak ve can güvenliğini sağlayacak. Sit alanı kriterleri gevşetilirse, bir tahlil sağlanırsa hem burada yaşayan beşerler için hem de mahallemizin tarihi hoşluklarını eski formuna kavuşur. Yetkililerin buna bir el atması lazım. Bunun için biz esasen elimizden gelen bütün yardımı yapmaya hazırız” diye konuştu.