MHP’li milletvekillerinin Özel Tüketim Vergisi kanununda değişiklik yapılmasına ait teklifi 2024’ün son aylarında Meclis’e sunuldu. 25 yaş üzeri araçların hurdaya ayrılmasıyla birlikte hurda araç teşviki, ÖTV muafiyeti uygulanacak. 25 yaş üstü araçlar piyasadan toplanarak iktisada kazandırılacak. İlgili teklif yürürlüğe girerse eski araçların bakım maliyeti ve güvenlik maliyeti daha yüksek olduğu için bu araçların yenilenmesine imkan sağlanacak.

Teklif ile 25 yaş üzeri araçların yenilenerek iktisada kazandırılması, ithalatın azaltılması, akaryakıt israfının önüne geçilmesi ve etraf kirliliğinin önüne geçilmesi amaçlanıyor.

Peki düzenleme piyasayı canlandırır mı? ÖTV muafiyeti sıfır ve ikinci el fiyatları nasıl tesirler? Bireylerin üzerinde birden fazla eski araç varsa düzenleme nasıl olacak? Hurda teşvikinde ayrıntılar neler?

‘SATIŞLARA OLUMLU YANSIYACAK’

Konuyla ilgili tüm merak edilenleri kıymetlendiren İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu tabirleri kullandı:

“Hurda teşviki teklifi, otomotiv kesiminden fazla eski araçların yenilenmesi, yerli üretime teşvik, yeşil dönüşüm ve hurda araçların iktisada kazandırılması üzere amaçları önceliğe alarak Meclis’e sunuldu. Bu noktada tasarının maddeleştiği taktirde genel gayesine uygun olarak sonuç vermesi öncelikte. Elbette teklif kapsamına girecek araba satışlarında olumlu tesir yaratacağından bu manada da yararı olacaktır.

DÜZENLEME HAYATA GEÇER Mİ?

Hurda teşvikinin şimdi teklif evresinde olduğu, hayata geçirilip geçirilmeyeceği noktasında takdirin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) olduğunu hatırlatmakta yarar var. Münasebetiyle yasalaşıp yasalaşmayacağı hakkında net bir şey söylemek aldatıcı olacaktır. Şimdi teklif basamağında olduğundan, son şart ve ya kuralları netlik kazanmış değil.

‘ESKİ ARAÇ FİYATLARININ OLAĞAN DIŞI ARTMASININ ÖNÜNE GEÇİLMELİ’

Dolayısıyla hayata geçtiği taktirde elinde birden fazla hurda araç bulunan kullanıcıların ne şartlarda yararlanabileceğini süreç ilerledikçe yorumlamak daha sağlıklı olacaktır. Bu bahisle kontaklı olarak, altını çizdiğimiz değerli bir konu, bu araçların piyasa fiyatlarının olağan dışı artması yahut ticari çıkar elde etmek gayesiyle araçların toplanması üzere beklenen suistimallerin önüne geçilecek düzenlemelerin yapılmasıdır.

HURDA TEŞVİKİYLE SIFIR VE İKİNCİ EL FİYATLAR DÜŞER Mİ?

Teşvik teklifinin değerli unsurlarından bir tanesi de yerli üretim araçları kapsar nitelikte olması. Hasebiyle satışa sunulan tüm modelleri değil yalnızca yerli üretim araçlarda muafiyet sağlayacak bir uygulama. Bu bağlamda düşünüldüğünde sıfır ve ikinci araba genel fiyatlarında düşüş öngörmüyoruz.

‘FİYATLARDA ESNEKLİK SAĞLAYABİLİRLER’

Öte yandan maliyetler prestijiyle gerçekçi bir yaklaşım olmasa da kapsam dışı kalan markalar rekabet şartlarını korumak ismine fiyatlarında bir ölçü esneklik sağlayabilir. Fakat bu türlü bir senaryoda genel bir fiyat düşüşünden kelam edebiliriz.

BU YIL SATIŞLARDA REKOR OLUR MU?

2024 model araç stokları azalmış durumda. Kimi markalarda 2025 model talepleri toplanmaya başlandı. ÖTV muafiyeti çıktığı taktirde satış adetlerine kesinlikle müspet yansıyacaktır. Geçen yıl yakalanan rekor satış adedini egale etmekte yararlı bir argüman olacağını söyleyebiliriz. Lakin 2025 yılı satış adetleri için yeni rekor ya da daralma üzere beklentileri belirtmek için şimdi epeyce erken.

Yıl içerisinde süreci değiştirebilecek, farklı senaryolarla karşılaşabiliriz. Hurda teşviki yarar sağlayacak bir argüman olsa da faiz oranlarının seyri, döviz kuru düzeyleri ve fiyatlamalar satış adetleri grafiğinin belirleyici ana faktörleri olacaktır.”