Küresel piyasalar karışık seyrediyor (21 Şubat 2025)

Dünya genelinde enflasyon-resesyon ikilemi varlığını muhafazaya devam ederken, ABD Başkanı Donald Trump’ın korumacı ticari siyasetlerinin mevcut ekonomik görünüm üzerindeki tesirlerine yönelik kaygılar ana gündem hususlarından olmayı sürdürüyor.

Açıklamaları yakından takip edilen Trump, dün yapılan ABD-Kanada hokey maçı öncesinde, “Belki çok yakında pahalı ve çok değerli 51. eyaletimiz olacak Kanada karşısında kadromuza zafer diliyorum.” halinde bildiri yayımladı.

Trump ayrıyeten, vergi mükelleflerinin kaynaklarının yasa dışı göçü teşvik etmek yahut desteklemek için kullanılmasına pürüz olmak, federal bürokrasi ve israfı azaltmak ve düzenleme ve uygulamada federal aşırılığı sona erdirmek ve anayasal güçler ayrılığını tekrar tesis etmek için 3 kararname imzaladı.

Analistler, Trump idaresinin dış siyasetine ve tarife siyasetine ait haber akışının yatırımcıların odağında kalmaya devam ettiğini söyledi.

ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick dün yaptığı açıklamada tarife siyasetinin resesyona neden olacağını düşünmediğini belirtti.

Bütçe açığını azaltmanın faiz oranlarını düşüreceğini lisana getiren Lutnick, güç fiyatlarını düşürmeye yönelik projelerin de enflasyonu aşağı çekeceğini söyledi.

Yönetimin izlediği tarife siyasetinin resesyona neden olabileceğinden ne kadar telaşlı olduğunun sorulması üzerine Lutnick, “Böyle bir şey görmüyorum.” yanıtını verdi.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ise verdiği röportajda, Trump idaresinin yaptığı her şeyin “dezenflasyonist” olacağını öne sürerek, güç maliyetlerini düşüreceklerini, düzenlemeleri azaltacaklarını ve vergi indirimlerini kalıcı hale getireceklerini, böylece gelir artışı ve maliyet düşüşü sağlayacaklarını anlattı.

Tarifeler nedeniyle bir fiyat ayarlaması yapılırsa bu durumun süreksiz olacağını savunan Bessent, bunun ABD Merkez Bankasının (Fed) faizleri düşürmesini uzun mühlet engellemeyeceğini söz etti.

Bessent, Fed’in siyaset gevşemesine gitmesinin ABD’nin uzun vadeli hazine tahvili faizlerinin yükselmesine neden olup olmadığına yönelik soruya cevaben, geçen yıl eylül ayındaki faiz indiriminin boyutunun büyük olduğunu düşündüğünü, piyasanın da buna reaksiyon verdiğini lisana getirdi.

Fed yetkililerinin kelamlı yönlendirmeleri de devam ederken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, enflasyonun 2022’de ulaştığı 40 yılın en yüksek düzeyinden düşürülmesinde büyük ilerleme kaydedildiğinin unutulmamasının değerli olduğunu vurgulayarak, lakin iktisattaki belirsizlik seviyesinin ve Trump idaresinin tarifeler konusunda gelişen siyasetlerinin tesirinin olabileceğini belirtti.

Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de temel beklentisinin bu yıl içinde iki çeyrek puanlık faiz indirimi olduğunu lakin buna yönelik belirsizliğin epeyce kıymetli olduğunu söz etti.

St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem ise piyasa ve kimi anketlerin kısa vadeli enflasyon beklentilerinin son 3 ayda bariz formda arttığını gösterdiğini, enflasyonun mevcut gayenin üzerinde kalması yahut beklentilerin artması halinde daha kısıtlayıcı bir para siyaseti seyrinin uygun olabileceğini belirtti.

Jeopolitik tarafta ise Rusya-Ukrayna savaşının bitirilmesi konusunda atılan adımlara yönelik haber akışı yakından takip edilmeye devam ediyor. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz mevzuya ait açıklamasında, “Başkan Trump, (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenskiy’nin masaya gelmemesinden ve bu fırsatı değerlendirmeye yanaşmamasından ötürü büyük bir hayal kırıklığı içinde.” dedi.

Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,50’de, dolar endeksi de yüzde 0,1 yükselişle 106,4 düzeyinde dengelendi.

Küresel iktisattaki belirsizliklere ait kaygıların inançlı liman varlıklara olan talebi artırmasıyla yükseliş eğilimini sürdüren altının ons fiyatı dün 2 bin 954,89 dolarla rekor tazelemesinin akabinde gerileyerek 2 bin 938 dolardan kapandı. Altının ons fiyatı şu sıralarda ise yüzde 0,3 kıymet kaybıyla 2 bin 930 dolardan süreç görüyor.

Brent petrolün varil fiyatı da evvelki kapanışın yüzde 0,1 altında 76,1 dolardan satılıyor.

New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,43, Nasdaq endeksi yüzde 0,47 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,01 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise negatif seyirle başladı.

Avrupa borsalarında dün Fransa hariç negatif bir seyir izlenirken, bugün gözler bölgedeki ağır bilgi gündemine çevrildi.

Bölge genelinde bugün açıklanacak imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) datalarından alınacak sinyallerin bölgedeki imalat aktivitesi hakkında daha çok bilgi vermesi bekleniyor.

Analistler, Trump siyasetleriyle değişebilecek ticaret ve iktisat stratejilerinin gelecek periyotta imalat sanayi aktivitesi üzerinde tesirli olabileceğini kaydederek, ABD’nin tarife telaffuzlarının bölgenin odağında olduğunu söyledi.

Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Christophe Lemoine, dün yaptığı açıklamada ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük vergileri uygulayacağına ait telaffuzlarının arttığı devirde, ABD’nin Avrupa ile ticaret savaşına girmesi halinde kaybedeceği çok şeyin olacağını söyledi.

Bu gelişmelerin yanı sıra Almanya’da pazar günü yapılacak erken genel seçimler de yakından izleniyor.

Almanya’da 2021’de Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP) ortasındaki kurulan koalisyon hükümeti kendi içindeki uyuşmazlıklar ve çatışmalar sebebiyle 3 yıl sonra dağılmıştı.

Pazar günü gerçekleştirilecek erken genel seçimlerde 5 aday başbakan olmak için yarışacak.

Dün, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,53, İngiltere’de FTSE 100 yüzde 0,57 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,26 düşerken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,15 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.

Asya tarafında Güney Kore hariç alıcılı bir seyir izlenirken, Japonya’da enflasyon güç kazanmayı sürdürdü.

Japonya’da ocak ayına ait Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 4 artarak beklentilere paralel gerçekleşirken ülkede güç kazanan enflasyon yatırımcıların odağında bulunuyor.

Analistler, ülkede güçlenen enflasyonun nakdî sıkılaşma sürecini hızlandırabileceğini kaydederek, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) son siyaset kararında enflasyona yönelik şahin duruşunu yinelediğini hatırlattı.

Ülkede açıklanan başka bilgiler de yakından takip edilirken, şubat ayı imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 48,9 düzeyinde gerçekleşerek imalat aktivitesinin zayıf kalmaya devam ettiğini gösterdi.

Veriler sonrası dolar/yen paritesi yüzde 0,5 artışla 150,3 düzeyinde bulunurken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoJ’un haziran ayında faiz artırımına gidebileceğine yönelik varsayımlar öne çıkıyor.

Öte yandan, dün Çin Ticaret Bakanı Vang Vıntao, ABD’nin Çin’den ithal eserlere getirdiği yüzde 10 ek gümrük vergisinin ikili alakaları olumsuz etkilediğini belirterek, ekonomik ve ticari uyuşmazlıkları tek taraflı adımlar yerine diyalog yoluyla çözme daveti yaptı.

Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Bakan Vang, yeni atanan ABD’li mevkidaşı Howard Lutnick’e mektup yazdı. Mektupta Çin’in ABD’nin tek taraflı tarife adımlarından rahatsız olduğunu vurgulayan Vang, “Tek taraflı tarife artışları olağan ekonomik bağlantıları olumsuz etkiliyor. Problemleri eşit temelde diyalog ve müzakere ile çözmeyi umuyoruz.” sözünü kullandı

Bunların yanı sıra Alibaba Group’un beklentilerin üzerinde gelen finansal sonuçlarının akabinde Hong Kong’da teknoloji payları öncülüğündeki artış dikkati çekiyor.

Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 yüzde 0,1, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,9 yükselirken, Güney Kore’de Kospi yüzde 0,2 geriledi.

Yurt içinde dün alış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,45 bedel kazanarak 9.807,50 puandan tamamladı.

Öte yandan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) toplam rezervleri, 14 Şubat haftasında bir evvelki haftaya nazaran 5 milyar 660 milyon dolar artışla 173 milyar 152 milyon dolara, swap hariç net rezerv de 71 milyar 498 milyon dolara çıkarak tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı.

Dolar/TL, dün yatay seyirle 36,3010’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,3 yükselişle 36,4010 düzeyinden süreç görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde finansal hizmetler itimat endeksi, yurt dışında dünya genelinde imalat sanayi ve hizmet dalı PMI bilgilerinin yanı sıra ABD’de Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi ve ikinci el konut satışlarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.900 ve 9.950 puanın direnç, 9.700 ve 9.600 düzeylerinin takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:

10.00 Türkiye, şubat ayı finansal hizmetler itimat endeksi

10.00 İngiltere, ocak ayı perakende satışlar

11.30 Almanya, şubat ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

12.00 Avro Bölgesi, şubat ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

12.30 İngiltere, şubat ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

17.45 ABD, şubat ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

18.00 ABD, şubat ayı Michigan Üniversitesi Tüketici İnanç Endeksi

18.00 ABD, ocak ayı ikinci el konut satışlar