Ev alma şartlarında önemli değişiklikler, giderek zorlaşıyor!

Türkiye’de 2024 yılı konut satışları açıklandı. 2024 yılında Türkiye’de 1 milyon 478 bin 25 konut satılırken, bunun 212 bin 637 adedi yılın son ayında satıldı.

Aralık aylarına nazaran bakıldığında, yılın son aylarındaki satışlarda 2024 yılı aralık ayı, fiyatlardaki yükselişin hızlanmaya başladığı 2021 sonrası en yüksek düzeyde gerçekleşti.

Yıllık toplam satışlara bakıldığında, 2013-2018 aralığında birbirine yakın seyreden sıfır ve ikinci el konut satışlarında 2018 sonrasında sıfır konutların oranındaki düşüş dikkat cazibeli oldu.

FAİZ İNDİRİMİNİN ‘ADI’ YETTİ

Konut kredisi faizlerindeki yüksek seyre rağmen Aralık 2024’te faiz indirimi ay sonunda gelse de ay başından itibaren konuşulan indirimler konut kredisiyle alınan konut oranı, çift hanede kaldı.

2013-2017 devrinde yüzde 30 düzeyinde olan kredili (ipotekli) satış oranı 2018’den bu yana yüzde 12,8 düzeyinde seyrederken, 2024’te aralık ayında ipotekli satılan mesken oranı yüzde 10,9 oldu.

VATANDAŞIN KONUT ALMAK İÇİN KAÇ YIL ÇALIŞMASI GEREKİYOR?

İpotekli satışlarda yine bir kıpırdanma görünse de krediyle mesken almak hem yüksek faiz oranları hem de yüksek mesken fiyatları nedeniyle giderek zorlaşıyor.

TÜİK’in Gelir Dağılımı İstatistikleri ve TCMB’nin Türkiye Konut Ünite Fiyatları verisine nazaran, ortalama gelirle Türkiye’de mesken almak giderek zorlaşıyor. Lakin dar gelirli vatandaş için ise tablo çok öteki bir görünüme bürünüyor.

Ortalama yıllık hanehalkı kullanılabilir gelirine nazaran, 100 metrekare konut almak 2010-2020 periyodunda ortalama 6 yıl olurken, 2021’de 8 yıla, 2022 ve 2023’te 17 yıla ve 2024’te de 10 yıla çıkıyor.

DAR GELİRLİNİN MESKEN ALMASI İMKANSIZA YAKLAŞTI

Gelir kümelerine nazaran bakıldığında, en üst gelir kümesinin ortalama yıllık geliri ile mesken alma müddeti 2010-2020 devrinde 3 yıl olurken, 2021’de 4 yıla çıkıyor. 2022 ve 2023’te 10 yıl olurken, 2024’te 5 yıla geriliyor.

En düşük gelir kümesine bakıldığında ise ortalama hanehalkı geliri ile 2010-2020 devrinde 100 metrekare konut alabilmek için ortalama 16 yıl çalışmak gerekirken, 2021’de 22 yıl, 2022’de 52 yıl, 2023’te 55 yıl çalışmak gerektiği görülüyor. 2024’te ise çalışma mühleti 31 yıla gerilese de yüksek kalmaya devam ediyor.