DİSK-AR’dan çarpıcı rapor: Her 4 gençten 1’i evde

DİSK-AR, 2025’in 1. çeyreğine ait İşsizlik ve İstihdamın Görünümü raporunu yayımladı. TÜİK tarafından açıklanan istihdam oranının yüzde 48,9 olarak açıklandığı belirtilen raporda, Kayıtlı Tam Vakitli İstihdam (KATİ) oranı yüzde 33,8 olarak hesaplandı. Raporda, şunlar kaydedildi:
“Kadınlarda resmi istihdam oranı yüzde 31,9 iken KATİ oranı yüzde 19,7. Erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 66,3 olarak açıklanmışken KATİ oranı yüzde 48,1 olarak hesaplandı. Böylelikle KATİ oranı resmi istihdam oranından genelde 15,1 puan, bayanlarda 12,2 ve erkeklerde ise 18,2 puan düşük olarak gerçekleşti.”
“DAR VE GENİŞ TARİFLİ İŞSİZLİK ORANLARI ORTASINDAKİ FARK 19,4 PUAN OLDU”
Raporda, geniş tarifli işsiz sayısı 11 milyon 382 bin olarak hesaplanırken, şu sözlere yer verildi:
“TÜİK tarafından 2025 1. çeyrekte yüzde 8,6 olarak açıklanan mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik oranı 0,1 puan azalış ile bir evvelki çeyrek ile benzeri seyirdeyken, mevsim tesirinden arındırılmış âtıl işgücü (geniş tarifli işsizlik) oranı ise 2025 yılı 1. çeyreğinde bir evvelki çeyreğe nazaran 1,4 puan artışla yüzde 28,0 olarak açıklandı. Dar ve geniş tarifli işsizlik oranları ortasındaki fark 19,4 puan oldu.
“KADINLARDA DAR TARİFLİ İŞSİZLİK ORANI ERKEKLERDEN 4,6 VE GENİŞ TARİFLİ İŞSİZLİK ORANI İSE 15,2 PUAN YÜKSEK SEYREDİYOR”
Kadınlarda dar tarifli işsizlik oranı erkeklerden 4,6 ve geniş tarifli işsizlik oranı ise 15,2 puan yüksek seyrediyor. TÜİK tarafından 2025 yılı 1. çeyrekte dar tarifli bayan işsizliği 1 milyon 345 bin ve erkek işsizliği ise 1 milyon 539 bin olarak açıklandı. TÜİK datalarından yararlanarak hesapladığımız geniş tarifli işsiz sayısı ise bayanlarda 5 milyon 733 bin ve erkeklerde ise 5 milyon 748 bin olarak gerçekleşti. Bayan geniş tarifli işsizliğinin dar tarifli bayan işsizliğine nazaran yüksek olmasının en kıymetli sebebi bayanlar ortasında vakte bağlı eksik istihdam edilenler ile ümitsizler, iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar ve iş arayıp işbaşı yapamayacak olanları içeren potansiyel işgücünün yüksekliğidir.”
“AB ORTALAMASININ 2,4 KATI”
Raporda Türkiye’de her 4 gençten birinin ne eğitimde ne istihdamda yer aldığı belirtilerek, Türkiye’deki oranın AB üyesi ülke ortalamasının 2,4 katı olduğu kaydedildi. Raporda, “Gençlerde işsizlik oranlarının genel işsizlik oranlarından daha yüksek seyrettiği biliniyor. AKP periyodunda gençlerde işsizlik vahim bir hal aldı. AKP’nin iktidara geldiği 2002 3. çeyreğinden bu yana gençlerde geniş tarifli işsizlik oranı yüzde 26’dan yüzde 37,5’e yükseldi” denildi. Raporda, şunlar kaydedildi:
“GENİŞ TARİFLİ GENÇ İŞSİZLİĞİ 11,4 PUAN YÜKSELDİ”
“AKP periyodunda geniş tarifli genç işsizliği 11,4 puan yükseldi. AKP devrinde gençler iş bulma ümidini kaybettiler ve iş aramaktan vazgeçtiler. AKP’nin iktidara geldiği 2002 3. çeyreğinde gençlerde dar tarifli işsizlik oranı yüzde 18,3 ve geniş tarifli işsizlik oranı yüzde 26,1 idi. Gençlerde dar ve geniş tarifli işsizlik ortasındaki puan farkı 7,8’di. 2025 1. çeyreğinde ise gençlerde dar tarifli işsizlik oranı yüzde 15 olarak açıklandı. TÜİK datalarından yararlanarak hesapladığımız 15-24 yaş ortası genç nüfusta geniş tarifli işsizlik oranı ise 2025 1. çeyreğinde yüzde 37,5 olarak gerçekleşti. Geniş tarifli genç işsizliği dar tarifli genç işsizliğinden 22,5 puan fazladır. Genç bayanlarda geniş tarifli işsizlik ise daha yüksek oranda seyretmeye devam ediyor. 2025 1. çeyreğinde 15-24 yaş ortası erkeklerde dar tarifli işsizlik yüzde 11,2 ve geniş tarifli işsizlik yüzde 32 olarak hesaplanırken, 15-24 yaş ortası genç bayanlarda ise dar tarifli işsizlik yüzde 22,1, geniş tarifli işsizlik yüzde 46,9 olarak hesaplandı.”