Çay sektöründe kriz derinleşiyor! Çay sanayicisi isyanda
İlyas Gür – Rize/Yeniçağ
1991 yılından bu yana dalda faaliyet gösterdiğini hatırlatan Hasan Uzun, “Son 5-6 yılda bir ölçü olağanlaşma yaşansa da bu yıl çay dönemi hayli güçlü geçiyor. En büyük nedenlerden biri, yıllardır uygulanan destekleme alım bedelinin kaldırılması. Devlet bu yükü endüstricinin sırtına yükledi. Sayın Cumhurbaşkanı sanayiciyi devletten daha güçlü zannediyor herhalde” sözlerini kullandı.
Rize Çay Sanayicileri Derneği Başkanı Hasan Uzun“ÇAYKUR 10 MİLYAR TL ÜZERİNDE HAZİNE DESTEĞİ ALIYOR”
Devlet kurumu olan ÇAYKUR’un geçtiğimiz yıl Hazine’den 10 milyar TL’nin üzerinde dayanak aldığını belirten Uzun, bu yıl da emsal bir ölçünün aktarıldığını söz etti. “Mayıs ayında yaklaşık 400-450 bin ton yaş çay alımı yapıldı. Bu 10 milyar liralık dayanak, direkt Hazine’den ÇAYKUR’a aktarılıyor. Sonra da 76 milyon lira kâr ettiğini söylüyorlar. Halbuki birebir yaprağı biz de alıyoruz lakin birebir dayanağı görmeden.” dedi.
“ÖZEL DAL ZİYAN EDİYOR, FAKAT ÇAYKUR DAYANAĞIYLA AYAKTA”
Uzun, devlet takviyeli fiyatların özel bölümü sıkıntı durumda bıraktığını belirterek, “Yaş çay maliyeti ÇAYKUR için 3,8 lirayken, devlet takviyesiyle fiyat 6 liraya çıkıyor. Özel dal ise bu dayanağı alamadığı için düşük fiyata çay almak zorunda kalıyor ve bu da hata üzere gösteriliyor” diye konuştu.
“VERGİ BİZDEN, DAYANAK ÖBÜR YERDE HARCANIYOR”
Rize, Trabzon ve Artvin üzere çay üretim bölgelerinden toplanan vergilerin karşılığının üreticiye geri dönmediğini savunan Uzun, iktidarın bu husustaki tavrını eleştirdi. “Vergi bizden, desteklemenin yararı ise yalnızca ÇAYKUR’a. Bu büyük bir adaletsizliktir” dedi.
“TARIM KANUNU BALON ÇIKTI”
Ayrıca, uzun müddettir gündemde olan ve kamuoyunda “Tarım Kanunu” olarak bilinen düzenlemeye de değinen Uzun, bu konuda AK Parti iktidarının verdiği kelamları yerine getiremediğini savundu. AK Parti Genel Lider Yardımcısı Hayati Yazıcı’nın 2006 yılında çıkarılan kanuna atıfta bulunduğunu belirten Uzun, “O kanun Türk tarımını bitirme kanunuydu. Evvelce kendimize yeten tarımda, bugün ithalata bağımlı hale geldik. Çay da buna dâhil” dedi.
Hasan Uzun’un açıklamaları, çay üreticileri ve endüstriciler ortasında yaşanan meselelerin derinliğini gözler önüne sererken, kesimde esaslı yapısal ıslahatlara muhtaçlık olduğu tarafındaki tartışmaları da yine alevlendirdi.
