Ukrayna savaşıyla birlikte son üç yılda 28 binden fazla yaptırımın uygulandığı Rusya, yüzlerce Batılı şirketin de ülkeden ayrılmasıyla dönüşüm sürecine girdi. H&M, Coca Cola, McDonald’s ve Starbucks üzere dünyaca ünlü şirketler Rus pazarını terk ederken, IKEA, Renault ve Mercedes üzere şirketler de fabrikalarını ve üretim tesislerini kapattı.

Batılı şirketlerin yüzde 62’sinin ülkeyi terk ettiği kestirim edilirken, kelam konusu şirketler varlıklarını Rus firmalarına sattı yahut idaresi Ruslara devretti.

Ancak ABD Başkanı Donald Trump’ın tekrar vazifeye gelmesi ve Rusya ile ABD ortasında başlayan görüşmeler Rus iktisadına yönelik mümkün gelişmeleri gündeme getirirken, yaptırımların gevşetilmesi ve Batılı şirketlerin dönmesine yönelik süreç de başladı.

ABD İŞ DÜNYASI İLE GÖRÜŞMELER BAŞLADI

Rusya lideri Vladimir Putin de Batılı şirketlerin Rusya’yı terk ederken varlıklarını “ciddi indirimle” satmak zorunda kaldıklarını anımsattı. Kelam konusu şirketlere kapılarının açık olduğunu vurgulayan Putin, lakin Rus pazarına dönerken varlıklarını tıpkı fiyatlardan geri alamayacaklarını söyledi.

Rusya’dan ayrılan kimi değerli dalların Rus şirketleri tarafından doldurulduğunu da kaydeden Putin, Rus hükümetine, Rusya’ya dönmek isteyen Batılı şirketlerin izlemesi gereken süreçle ilgili çalışma yapma talimatı verdi.

Rusya Merkez Bankası’ndan ek faiz artışı sinyali

BATILI ŞİRKETLERİN DÖNÜŞÜNE AİT GELİŞMELER YAŞANIYOR

Rus basınında Renault firmasının dönüş yapabilecek şirketler ortasında yer almasının beklendiğine yönelik tezler yer alırken, Rus otomobil üreticisi AvtoVAZ’ın Başkanı Maksim Sokolov, şirketteki hissesini satarak çıkan Renault’un tekrar dönmek istemesi halinde en az 112,5 milyar ruble (yaklaşık 1,3 milyar dolar) ödeme yapması gerekeceğini söyledi.

KUZEY AKIM 2 TEKRAR FAALİYETE GEÇEBİLİR

Enerji alanında bilhassa ABD’li şirketlerin Rus pazarına dönme ihtimali de gündeme gelirken, Kuzey Akım 2 üzere büyük altyapı projelerinin tekrar faaliyete geçebileceği argüman ediliyor.

Uluslararası basında güçte bilhassa petrol taciri şirketlerin Rusya’ya birinci dönüş yapması beklenen firmalar olduğu da sıklıkla vurgulanıyor.

TEKNOLOJİ DEVLERİ GERİ DÖNÜŞ İÇİN HAZIRLIKLARA BAŞLADI

Öte yandan, Güney Kore’den The Korea Times da LG, Hyundai ve Samsung üzere şirketlerin de Rusya’ya dönüş yapmak için hazırlık yaptığını haberleştirdi. Haberde, Güney Koreli şirketlerin yerini Çinli rakiplerin aldığı bu nedenle kelam konusu şirketlerin pazara dönüşünün kolay olmayacağı da söz edildi.

SWIFT YAPTIRIMLARI KALKACAK MI?

Rusya’da memleketler arası ticareti en çok etkileyen ögelerin başında gelen SWIFT konusu da başka bir değer taşırken, Rus yetkililer bu istikamette bir adımın şimdi beklenmediğine işaret ediyor.

Rusya’nın en büyük ikinci bankası VTB’nin Lider Yardımcısı Dmitriy Pyanov, Rus bankalarına yönelik SWIFT yaptırımlarının Avrupa Birliği’ne (AB) bağlı olduğunu ve bankanın planları ortasında bu gelişmenin bulunmadığını söyledi.

AB Komitesi Sözcüsü Anitta Hipper de yaptırımların hafifletilmesi yahut kaldırılması için Rusya’nın atakları sonlandırması ve askeri güçlerinin tamamını Ukrayna’nın bütün topraklarından geri çekmesi gerektiğini söyledi.

RUSYA İKTİSADININ SON DURUMU

Analistler, kimi şirketlerin dönüş sinyali vermesine karşın Batılı şirketlerin Rusya’ya dönüş için temkinli bir yaklaşım sergileyecekleri görüşünde birleşiyor.

Rusya’ya yönelik jeopolitik risklerin yanı sıra, ülkedeki yüksek enflasyon, kur oynaklığı ve yüksek siyaset faizi üzere ögelerin da kelam konusu dönüş kararlarını etkileyebileceğine işaret ediliyor.

Rusya Merkez Bankası siyaset faiz oranını son olarak Ekim 2024’te yüzde 21 ile rekor seviyeye çıkartmıştı.

Rus hükümeti şubat prestijiyle yıllık bazda yüzde 10 düzeyinde gerçekleşen enflasyonu düşürmek için ekonomiyi soğutmaya yönelik adımlar atıyor.