Nisan’ın sessiz tehditleri! Uzmanlar açıkladı
Nisan ayı, ilkbaharın en değişken devri olarak bilinir. Süratli sıcaklık dalgalanmaları, atmosferik basınç değişimleri ve kapalı ortamlardaki hava kalitesi problemleri, hem fizikî hem de ruhsal sıhhati önemli formda etkiledi.
Uzmanlar, nisan ayının sıhhat üzerindeki üç büyük tehlikesini sıralıyor: Ani ısı değişikliği, barometrik basınç dalgalanmaları ve hasta bina sendromu.
Bilimsel araştırmalar ve milletlerarası uzman görüşleri, bu faktörlerin grip, zatürre, migren ve hatta his durum bozukluklarını tetiklediğini doğruladı.
Peki, bu risklerden nasıl korunabilirsiniz? İşte ayrıntılar…
ANİ ISI DEĞİŞİKLİKLERİ: SOĞUK ALGINLIĞINDAN ZATÜRREYE
Nisan ayında sıcaklıkların bir gün yüksek, sonraki gün düşük olması, bedenin termoregülasyon düzeneklerini zorluyor.
Türkiye’de nisan, iklim ve ısı değişikliklerinin en süratli yaşandığı aydır. Ani sıcaklık farkları, göğüs ve sırt ağrıları, uzayan öksürük, halsizlik ve yorgunluk üzere belirtilerle kendini gösteriyor. Grip ve zatürre nedeniyle hastaneye yatış oranları çok yüksek; her üç hastadan biri yatarak tedavi alıyor.
The Lancet’ta yayımlanan bir çalışma, mevsim geçişlerinde sıcaklık dalgalanmalarının teneffüs yolu enfeksiyonlarını %20 artırdığını gösterdi.
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Amesh Adalja, ani ısı değişikliklerinin bağışıklık sistemini zayıflatarak virüs ve bakterilere karşı savunmasız hale getirdiğini belirterek, “Özellikle astım ve KOAH hastaları, bu periyotta semptomlarda artış yaşıyor” dedi.
BAROMETRİK BASINÇ: MİGREN VE TANSİYON DALGALANMALARI
Barometrik basınç, hava değişimleri, fırtınalar ve sıcaklık dalgalanmalarıyla birlikte değişen atmosferik basınç.
Bazı beşerler bu değişiklikleri direkt hisseder. Migren, eklem ağrıları, kronik yorgunluk, tansiyon ve kan şekeri dalgalanmaları üzere sıkıntılar barometrik basınç değişimlerinden kaynaklanabilir.
İngiltere’deki University College London’dan nörolog Prof. Peter Goadsby, barometrik basınç değişikliklerinin migren ataklarını tetiklediğini doğruladı.
The Journal of Headache and Pain’de yayımlanan bir çalışma, düşük barometrik basıncın migren ataklarını %30 artırdığını gösterdi. Ayrıyeten, American Journal of Hypertension’ta yer alan bir araştırma, basınç değişimlerinin hipertansiyon hastalarında kan basıncını %15 oranında dalgalandırabileceğini ortaya koydu. Uzmanlar, bu devirde tansiyon ve şeker hastalarının tertipli ölçüm yapmasını önerdi.
HASTA BİNA SENDROMU: OFİS ORTAMLARININ GÖRÜNMEZ TEHDİDİ
Merkezi klimalarla havalandırılan ofislerde ortaya çıkan hasta bina sendromu, nisan ayının bir öteki sıhhat tehdidi.
Küf ve mikroskobik partiküllerin ortamda birikmesi, baş ağrısı, göz ve boğaz tahrişi, geçmeyen öksürük, yorgunluk ve konsantrasyon zahmeti üzere belirtilere yol açıyor. Ofis çalışanlarının birçok bu şikayetlerle doktora başvuruyor.
Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden etraf sıhhati uzmanı Dr. Karin Leder, hasta bina sendromunun bilhassa makûs havalandırılan binalarda yaygın olduğunu belirtti.
Environmental Health Perspectives’te yayımlanan bir çalışma, merkezi klima sistemlerinin küf ve alerjen yayılımını %40 artırdığını gösterdi.
Sendrom, uzun vadede depresyon ve anksiyete üzere ruhsal meseleleri tetikleyebildi. Uzmanlar, ofislerde tertipli havalandırma ve filtre paklığı yapılmasını önerdi.
UZMANLARDAN KORUNMA ÖNERİLERİ
Nisan ayının bu risklerinden korunmak için uzmanlar şu adımları önerdi:
Katmanlı Giysi: Prof. Dr. Özkaya, ani sıcaklık değişimlerine karşı katmanlı giyinmenin kıymetine dikkat çekerek, “Çok kalın ya da ince kıyafetler yerine, hava şartlarına ahenk sağlayacak biçimde giyinin” dedi.
Bağışıklık Takviyesi: Harvard Üniversitesi’nden beslenme uzmanı Dr. Walter Willett, C vitamini ve çinko açısından güçlü besinlerin (narenciye, badem, ıspanak) bağışıklığı güçlendirdiğini belirtti.
Nutrients mecmuasındaki bir çalışma, C vitamini desteğinin soğuk algınlığı mühletini %14 azalttığını gösterdi.
Havalandırma: Dr. Karin Leder, ofislerde pencerelerin tertipli açılmasını ve klima filtrelerinin ayda bir temizlenmesini önerdi.
Stres ve Uyku: The Lancet Psychiatry’de yayımlanan bir çalışma, kaliteli uykunun his durum bozukluklarını %20 azalttığını gösterdi. Yoga ve meditasyon, barometrik basınç kaynaklı gerilimi hafifletti.
BİLİMSEL İSPATLARLA SAĞLIKLI NİSAN
Son 20 yılda doktora müracaatların 208 milyondan 973 milyona yükseldiğini ve bu artışın büyük ölçüde iklim değişikliklerinden kaynaklandığı belirtildi.
World Health Organization’un raporuna nazaran, mevsim geçişlerindeki sıhhat sıkıntıları, uygun tedbirlerle %30 azaltılabilir.
Nisan ayının bu üç tehlikesine karşı şuurlu adımlar atarak hem fizikî hem de ruhsal sıhhatinizi koruyabilirsiniz.
Uzmanlar, bilhassa risk kümelerinin (kronik hastalar, yaşlılar, ofis çalışanları) nizamlı sıhhat denetimlerini ihmal etmemesi gerektiğini vurguladı.
