Küresel piyasalar güne pozitif seyirle başladı (21 Ocak 2025)

Küresel piyasalarda, ABD’de ikinci sefer başkanlık vazifesini devralan Donald Trump’ın açıklamalarının akabinde müspet bir seyir öne çıkarken, gelecek devirde ülkenin kıymetli ticaret ortaklarıyla başta gümrük tarifeleri olmak üzere yürütülecek ekonomik ve ticari münasebetler yatırımcıların odağında yer alıyor.

Dün, ABD Kongresi’nde düzenlenen merasimde yemin ederek misyona başlayan ABD’nin 47. Başkanı Donald Trump, burada birinci konuşmasını yaptı.

Ekonomi alanında atacağı adımlara değinen Trump, kabine üyelerine rekor seviyedeki enflasyonu yenmek ve fiyatları düşürmek için ellerindeki geniş yetkileri kullanma talimatı vereceğini söyledi.

Trump, ülkenin ticaret sistemini derhal gözden geçirmeye başlayacağını belirterek, “Diğer ülkeleri zenginleştirmek için vatandaşlarımızı vergilendirmek yerine, vatandaşlarımızı zenginleştirmek için yabancı ülkelere tarife uygulayacağız.” diye konuştu.

Tarifeler, harçlar ve yabancı kaynaklardan sağlanan gelirleri toplamak için “Dış Gelir İdaresini” kuracaklarını kaydeden Trump, ayrıyeten idaresinin “Hükümet Verimliliği Departmanını” kuracağını da anımsattı.

Bunlara ek olarak, Meksika Körfezine yönelik açıklamalarda bulunan Trump “Yakında Meksika Körfezi’nin ismini Amerika Körfezi olarak değiştireceğiz” ifadesini kullandı.

ABD’nin yeni başkanı, konuşmasında daha önce gündeme getirdiği “Panama Kanalını geri alma” konusuna da değinerek Panama’nın kanal operasyonlarında tarafsızlık gerektiren muahedeleri ihlal ettiğini savundu. Trump, “Amerikan gemilerine çok fiyatlandırma uygulanıyor ve hiçbir biçimde adil davranılmıyor ve buna ABD Donanması da dahil. Bunların hepsinin üstüne, Çin Panama Kanalı’nı işletiyor. Biz onu Çin’e vermedik, Panama’ya vermiştik ve geri alıyoruz.” tabirlerini kullandı.

Elektrikli araç zorunluluklarını da iptal ederek araba sanayisini “kurtaracaklarını” vurgulayan Trump, Amerikan araba çalışanlarına verdiği kelamı tutacağını da lisana getirdi.

Yemin merasimi sonrasında Trump, Biden idaresinin siyasetlerini geçersiz kılan çok sayıda başkanlık kararnamesine imza attı. Trump, Oval ofisteki vazifesinin birinci gününde imzaladığı kararname ile güç üretiminin artırılmasına yönelik Ulusal Güç Acil Durumu ilan etti.

Oval ofiste gümrük vergilerinin artırılmasına ait konuşan Trump, 1 Şubat’ta Kanada ile Meksika’ya yüzde 25 oranında gümrük vergisi getirmeyi düşündüğünü söyledi.

Trump, BRICS ülkelerine de yüzde 100 tarife uygulama planına dair kelamlarını yinelerken dünyanın her yerinden gelen mallara üniversal bir gümrük vergisi uygulamaya şimdi hazır olmadığını kaydetti.

Söz konusu gelişmelerle, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,54 düzeyine gerilerken, dolar endeksi ise yüzde 1 düşüşle 108,2 düzeyinden güne başladı.

Altının ons fiyatı dün yüzde 0,3 artışla 2 bin 708 dolardan kapanırken, şu sıralarda evvelki kapanışın yüzde 0,6 üzerinde 2 bin 724 dolardan süreç görüyor.

Trump’ın petrol üretimini artıracağına yönelik telaffuzları sonrası Brent petrolün varil fiyatı dün yüzde 0,8 bedel kaybıyla 79,2 dolardan günü tamamlamasının akabinde yeni güne yatay seyirle başladı.

New York Borsası’nda dün Martin Luther King günü hasebiyle süreçler gerçekleşmedi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne olumlu seyirle başladı.

Avrupa borsalarında dün İtalya hariç olumlu bir seyir öne çıkarken, ABD’deki yeni idarenin alacağı kararlar yatırımcıların odağında kalmayı sürdürüyor.

Dün yemin ederek misyona başlayan Trump’ın atacağını belirttiği tarife adımlarına yönelik haber akışı bölgedeki ticaret ve iktisat etrafları tarafından yakından takip ediliyor.

Analistler, resesyon kaygılarının Avrupa genelinde varlığını sürdürdüğüne işaret ederek, değişebilecek ticari ve ekonomik denklemden Avrupa Birliği’nin nasıl etkileneceğinin belgisiz olduğunu söyledi.

Öte yandan, Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen 55. Yıllık Toplantıları, “Akıl Çağında İşbirliği” temasıyla başladı.

Toplantıda, büyümenin nasıl yine sağlanabileceği, yeni teknolojilerden nasıl yararlanılacağı, toplumsal ve ekonomik dayanıklılığı güçlendirme yolları 220 oturumda masaya yatırılacak.

ABD’de dün başkanlık koltuğunu devralan Donald Trump da 23 Ocak’ta doruğa canlı bağlanacak.

Ayrıca dün açıklanan datalara nazaran, Avro Bölgesi’nde inşaat üretimi kasımda bir evvelki aya kıyasla yüzde 1,2, evvelki yılın birebir periyoduna kıyasla da yüzde 1,4 artış gösterdi.

Bu gelişmelerle, dün Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,31, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,42 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,18 bedel kazanırken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi 0,34 paha kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar ise yeni güne karışık bir seyirle başladı.

Asya tarafında ise Trump’ın birinci açıklamalarında direkt Çin’i amaç alan tarife telaffuzunun bulunmaması bölge genelinde risk iştahını destekledi.

Dün yemin merasimi sonrası açıklamalarda bulunan Trump’ın direkt Çin’i gaye alan gümrük vergisi telaffuzlarının olmaması ek gümrük vergilerinin geniş bir vakte yayılabileceği kestirimlerini güçlendirdi.

Analistler, Trump’ın konuşmasından edinilen birinci izlenimlerin şimdilik Çin’den daha çok iç siyaset odaklı olduğunu belirterek, yeni idarenin izleyeceği ticaret siyasetlerine yönelik haber akışının yakından takip edilmeye devam ettiğini söyledi.

Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,2, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,1 yükseldi.

Yurt içinde dün alış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,51 bedel kazanarak 10.029,31 puandan tamamladı.

Dolar/TL, dün yatay seyirle 35,5670’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 35,5970 düzeyinden süreç görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde konut satış istatistikleri, yurt dışında ise İngiltere’de işsizlik oranı, Almanya ve Avro Bölgesi’nde ZEW ekonomik inanç endeksi datalarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.150 puanın direnç, 10.000 ve 9.900 düzeyinin takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek bilgiler şöyle:

10.00 Türkiye, aralık ayı konut satış istatistikleri

10.00 İngiltere, kasım ayı işsizlik oranı

13.00 Almanya, ocak ayı ZEW ekonomik itimat endeksi

13.00 Avro Bölgesi, ocak ayı ZEW ekonomik itimat endeksi