Yeniçağ Gazetesi: Altta kalanların canı çıksın sistemi!
Yeniçağ Gazetesi’nin bugünkü manşeti…
Gazetemizi okumak için tıklayınız…
AKP VERGİ SİYASETİYLE EMEKLİYİ VE EMEKÇİYİ EZİYOR
Prof. Dr. Esen, “Vergi yapımız olduğu üzere dolaylı vergilere dayalı. Varlıklı de yoksul de birebir vergiyi ödü- yor. Vergi yapımız, gelir vergisine, kurumlar vergisine dayanmıyor. Bütün araştırmalar devletin uyguladığı bu türlü bir vergi siyasetinin en fazla alt gelir kümelerini etkilediğini gösteriyor” dedi.
İzmir İktisat Üniversitesi İktisat Kısmı öğretim üyelerinden Prof. Dr. Oğuz Esen, iktisat idaresinin gelir dağılımını dengeleyecek siyasetler yerine fiyat ve gelirleri baskılama usulüyle enflasyonla çaba etmesinin alt gelir kümelerinin başında gelen emeklileri olumsuz etkilediğini söylüyor.
Türkiye’de gelir dağılımının bozulmasının nedenlerinin başında vergide adaletin sağlanamamasının geldiğini söyle yen Prof. Dr. Esen, “Vergi yapımız olduğu üzere dolaylı vergilere dayalı. Herkes tıpkı vergileri eşit formda ödüyor, artan oranı halde değil. Vergi yapımız, gelir vergisine, kurumlar vergisine dayanmıyor. Bütün araştırmalar devletin uyguladığı bu türlü bir vergi siyasetinin en fazla alt gelir gruplarım etkilediğini gösteriyor” dedi.
2025 yılının birinci yarısı için memur emeklilerinin aylıklarına yüzde 11,54, SSK ve BAG-KUR emeklilerinin aylıklarına ise yüzde 15,75 oranında. En düşük emekli aylığı da 14 bin 469 liraya yükseltildi. Emeklileri mutsuz eden zam- ları kıymetlendiren İzmir İktisat Üniversitesi İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Esen, “Gelişmiş ülkelerde emeklilere ve alt gelir kümelere ulusal gelirin yüzde 30’u kadar takviye veriliyor. Bizde ise yüzde 12 seviyesinde. Yani yeteri kadar emeklilere, alt gelir kümelerine toplumsal kamu harcamalarıyla dayanak verilmiyor” dedi.
VOA ya konuşan İzmir İktisat Üniversitesi İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Esen, besin ve kira fiyatlarında uzun devirdir yaşanan enflasyonun, emeklilerin geçim ıstıraplarının başında geldiğini kaydetti. Türkiye’de yaklaşık dört yıldır yükselen gıda fiyatları, emeklilerin bütçesini en çok sarsan harcamaların başında. Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) bilgilerine nazaran besin fiyatları dünyada 2024 yılında yıllık yüzde 6,7 artarken, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) hesaplamasına nazaran Türkiye’deki artış yıllık yüzde 43,6 düzeyinde. Prof. Dr. Esen, “Eğer toplumun en düşük yüzde 20’lik bölümüne aitseniz ve besin fiyatları son 4-5 yılda yüzde 600-700 arttıysa, siz gelirinizin yaklaşık yüzde 37’sini besine harcamak zorunda kalıyorsunuz. Ancak gelir dağılımında üst seviyelerdeyseniz, yani en üst yüzde 20’deyseniz, gıda fiyatlarındaki artış sizi çok fazla etkilemiyor. Zira siz esasen gelirinizin lakin yüzde 15’ini besine harcıyorsunuz” dedi.
Alt gelir kümesinde olanların genellik- le kirada oturduğunu söyleyen Esen, “Son 4-5 yılda kira fiyatları yüzde 700 artmış. Lakin üst gelir grubundaysanız bu kira artışları sizi çok fazla etkilemeyecektir, siz aslında kendi konutunuzda oturuyorsunuz. Toplumun farklı kesitleri farkı biçimde etkileniyorlar. Emekliler bunu en fazla hisseden kesim oluyor” tabirlerini kullandı. Türkiye’de gelir dağılımının bozulmasının nedenlerinin başında vergide adaletin sağlanamamasının geldiğini söyleyen Prof. Dr. Esen, “Vergi yapımız olduğu üzere dolaylı vergilere dayalı. Herkes birebir vergileri eşit formda ödüyor, artan oranlı formda değil. Vergi yapınız, gelir vergisine, kurumlar vergi- sine dayanmıyor. Bütün araştırmalar devletin uyguladığı bu türlü bir vergi siyasetinin en fazla alt gelir kümelerini etkilediğini gösteriyor” dedi. Devletin toplumsal harcamalarla alt gelir kümelerine verdiği takviyenin gelişmiş ülkelere kıyasla Türki ye’de zayıf kaldığını da belirten Esen, “Düşük gelirlilere, emeklilere, engellilere, yaşlılara ve gençlere nakdi ya da hizmet biçiminde yardımda bulunulması konusu da burada kâfi değil. Bilhassa Avrupa’yla, OECD ülkeleriyle kıyasladığımızda, bu gelişmiş ülkelerde yüzde 30’lara çıkıyor. Bizde ulusal gelirin yüzde 12’si seviyesinde. Yani yeteri kadar emeklilere, alt gelir kümelerine toplumsal kamu harcamalarıyla takviye verilmiyor” biçiminde konuştu.
